Ζιργκόν

Ζιργκόν η κυβικό ζιρκόνιο, (cubic zirconia CZ) είναι τεχνητή πέτρα, μια κυβική κρυσταλλική μορφή διοξειδίου του ζιρκονίου (ΖrΟ2). Το διοξείδιο του ζιρκονίου (zirconium dioxide), παράγει κρυστάλλους σε ακανόνιστο μονοκλινές σύστημα. Με την προσθήκη σταθεροποιητή (10% yttrium oxide ή calcium oxide) το ζιρκόνιο κρυσταλλοποιείται στο κυβικό κρυσταλλικό σύστημα, με μεγαλύτερη αντοχή, διαθλαστικότητα και λάμψη. Η διαδικασία σχηματοποίησης κυβικών κρυστάλλων απαιτεί θερμοκρασίες +3000 βαθμών, έως 4000 βαθμών C, παράγοντας κρυστάλλους εξαιρετικής αντοχής και μεγάλης σκληρότητας (8-8.5 της κλίμακας Mohs).

Το κυβικό ζιρκόνιο και ο συνθετικός μοϊσσανίτης (moissanite) είναι οι πέτρες που υποκαθιστούν με εξαιρετική πιστότητα το διαμάντι στην κατασκευή κοσμημάτων. Το μικρότερο κόστος, η αντοχή της πέτρας στην φωτιά και η σκληρότητα της, σε συνδυασμό με την διαφάνεια, λάμψη και διαθλαστικότητα έφεραν επανάσταση στην κοσμηματοτεχνία και βρήκαν εφαρμογή στην κατασκευή φακών υψηλής ευκρίνειας, πρισμάτων φίλτρων και εξαρτημάτων για laser.

Η ιδέα παραγωγής ενός μονοκρυσταλλικού κυβικού ζιρκονίου προέκυψε από την ανάγκη υποκατάστασης του ακριβού και δυσεύρετου διαμαντιού στην τεχνολογία laser, αλλά και σε οπτικές εφαρμογές υψηλών απαιτήσεων και ευκρίνειας. To 1976, η Ceres Corporation ήταν η πρώτη εταιρεία που ξεκίνησε την παραγωγή κυβικού ζιρκονίου σε κοπές για κόσμημα. Ακολούθησαν η Taiwan Crystal Company Ltd, η Swarovski, η ICT inc και άλλες.

Τα τελευταία χρόνια, οι κατασκευαστές, καλύπτουν σε περιβάλλον κενού αέρος (vacuum) το ζιρκόνιο με ένα φιλμ άμορφου άνθρακα (diamond-like carbon DLC) για ακόμη μεγαλύτερη λάμψη και προστασία από καταπονήσεις.

Σήμερα εκτιμάται ότι το 15% των πετρών στα κοσμήματα παραγωγής, είναι το κυβικό ζιρκόνιο (CZ).